بیماری‌ها در کمین کودکان نشسته‌اند

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، کودکان یکی از آسیب‌پذیرترین اقشار جوامع بشری هستند و همیشه تلاش بر این است که تا حد امکان از ابتلا به انواع بیماری‌ها درامان بمانند اما گاهی شرایطی پیش می‌آید که درمعرض خطر قرار می‌گیرند. مهم‌ترین اختلال در کودکان همچنان مانند سال‌های قبل، بیماری‌های عفونی است و رتبه نخست را حفظ کرده اما خوشبختانه شمار زیادی از آنها قابل پیشگیری و درمان هستند.

 اگر به دهه‌های قبل نگاهی بیندازیم، شایع‌ترین اختلالی که مرگ‌ومیر کودکان را به دنبال داشته، عفونت‌های دستگاه تنفسی و بیماری‌های دستگاه گوارشی کودکان بوده است. مشکلات دستگاه تنفسی کودکان، عفونت‌های ویروسی، برخی مسائل بثوری مانند سرخک و عفونت‌های دستگاه تنفسی جزء  شایع‌ترین بیماری‌هایی بودند که تا سال‌ها پیش کودکان زیادی را به کام مرگ می‌کشاندند. علاوه‌بر این، در بیماری‌های دستگاه گوارش هم مهم‌ترین مساله‌ای که باعث مرگ‌ومیر کودکان می‌شد، اسهال و کم‌آبی بوده که تا حد زیادی کنترل شده‌اند. با وجود این با تمام کنترل‌هایی که در این زمینه انجام شده، هنوز هم یکی از مسائل مهم‌ در مراجعه کودکان، بیماری‌های عفونی به‌ویژه بیماری‌های تب‌دار است.  بعضی بیماری‌ها هم به‌طور بالقوه می‌توانند برای کودکان خطرناک باشند که با اجرای طرح واکسیناسیون تا حد زیادی کنترل شده‌اند. به‌عنوان مثال، یکی از علل مهمی که ممکن است موجب مرگ‌ومیر کودکان شود، عفونت مغز است که به مننژیت معروف است که با تزریق واکسن «هموفیلوس آنفلوآنزا» می‌توان مانع از ابتلای کودکان به این عفونت شد. طرح واکسیناسیون کودکان که در آن واکسن‌های سه‌گانه تزریق می‌شد، درحال حاضر، با افزوده‌شدن واکسن هموفیلوس، به واکسن‌های پنج‌گانه تبدیل شده است که شامل سیاه‌سرفه، فلج‌اطفال، دیفتری، هپاتیت B و هموفیلوس آنفلوآنزاست. علاوه‌بر این، ناهنجاری‌های مادرزادی هم گروه دیگری از بیماری‌ها هستند که گریبانگیر کودکان می‌شوند. یکی از این ناهنجاری‌ها، ناهنجاری‌های مادرزادی قلبی است که تعدادی از آنها را قبل از جراحی می‌توان درمان کرد، تعدادی از آنها قابل پیشگیری‌اند و تعدادی هم وجود دارند که قبل از تولد قابل تشخیص هستند. ناهنجاری سایر دستگاه‌ها هم دیگر بیماری‌های کودکان را شامل می‌شوند. اختلالات ژنتیک و متابولیک هم بخش دیگری از بیماری‌ها هستند. اختلالات ژنتیک همچنان بیشتر می‌شود زیرا با بهبود کیفیت زندگی، ماندگاری این اختلالات در کودکان بیشتر می‌شود.

سال‌ها پیش بسیاری از کودکان در همان دوران نوزادی از بین می‌رفتند اما درحال حاضر، نوزادان مبتلا، زنده می‌مانند. بنابراین به‌طور کلی، بیماری‌های عفونی، ناهنجاری‌های مادرزادی و بیماری‌هایی که منشأ ژنتیک دارند، از مهم‌ترین بیماری‌هایی هستند که کودکان را درگیر می‌کنند. در بعضی کودکان ممکن است برخی اختلالات غیرواگیر هم مهم باشند. به‌عنوان مثال، چاقی کودکان موضوع بسیار مهمی است که چند سالی است جامعه با آن مواجه شده است. کمبود تحرک، بازی‌های کامپیوتری و تغییر عادات غذایی روزمره هم ممکن است چاقی را در سنین کودکی به دنبال داشته باشد که در آینده می‌تواند زمینه مشکلات زیادی شود. اختلالات دیگری چون دیابت هم در سال‌های اخیر در کودکان زیاد دیده شده است.

 

* نویسنده : رضا شروین‌بدو فوق‌تخصص مغز و اعصاب کودکان